Community-Led Local Development (CLLD), Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων
Τα τελευταία 20 χρόνια η προσέγγιση LEADER αναφορικά με την ανάπτυξη με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD) που χρηματοδοτήθηκε από διαρθρωτικά ταμεία και ταμεία αγροτικής ανάπτυξης, βοήθησε τους αγροτικούς παράγοντες να εξετάσουν τη μακροπρόθεσμη δυναμική της τοπικής τους περιφέρειας και αποδείχθηκε ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό εργαλείο στην υλοποίηση αναπτυξιακών πολιτικών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προωθήσει αυτή τη μέθοδο υλοποίησης επίσης μέσω κοινοτικών πρωτοβουλιών, όπως οι URBAN και EQUAL. Το LEADER, για το οποίο παρέχεται συνεχής υποστήριξη της ΕΕ από το 1991, έχει εξελιχθεί σε σημαντικό στοιχείο της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης με υψηλό βαθμό αποδοχής σε όλη την Ευρώπη. Από το 2007 η τοπική ανάπτυξη έχει χρησιμοποιηθεί επίσης εντός του Ευρωπαϊκού ταμείου θάλασσας και αλιείας για την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης των αλιευτικών κοινοτήτων.
Τα Άρθρα 32-35 (4) του κανονισμού κοινών διατάξεων (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 για τη CLLD βασίζονται στην προσέγγιση LEADER και αφορούν κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 τέσσερα από τα ταμεία που καλύπτονται από το Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο:
- το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης,
- το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο,
- το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης,
- το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (τα ΕΔΕΤ – Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία).
Η CLLD είναι ένα επιμέρους εργαλείο προς χρήση σε υπο-περιφερειακό επίπεδο, το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά προς τη λοιπή αναπτυξιακή υποστήριξη σε τοπικό επίπεδο. Η CLLD μπορεί να κινητοποιήσει και να εμπλέξει τοπικές κοινότητες και οργανώσεις προκειμένου να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς περιορισμούς ανάπτυξη, καλλιεργώντας την εδαφική συνοχή και επιτυγχάνοντας του επιμέρους στόχους πολιτικής.
Ποια είναι η έννοια της ανάπτυξης με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (CLLD);
Μια μοναδική μεθοδολογία που αφορά τη CLLD για τα ΕΔΕΤ, η οποία:
- επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες υπο-περιφερειακές περιοχές,
- αναπτύσσεται με πρωτοβουλία κοινοτήτων, από ομάδες τοπικής δράσης που απαρτίζονται από εκπροσώπους των τοπικών δημόσιων και ιδιωτικών κοινωνικοοικονομικών συμφερόντων,
- υλοποιείται μέσω ολοκληρωμένων και πολυτομεακών στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης ανά περιοχή, σχεδιασμένων να λαμβάνουν υπόψη τις τοπικές ανάγκες και δυναμική, και
- λαμβάνει υπόψη τις τοπικές ανάγκες και τη δυναμική, περιλαμβάνει καινοτόμα χαρακτηριστικά σε τοπικό πλαίσιο, δικτύωση και, όπου χρειάζεται, συνεργασία.
Αυτή η ενιαία μεθοδολογία θα επιτρέψει τη συνδεδεμένη και ολοκληρωμένη χρήση των Ταμείων για την υλοποίηση στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης.
Ποιος είναι ο στόχος;
Οι κύριοι στόχοι αυτής της κοινής προσέγγισης από τα ΕΔΕΤ είναι η απλούστευση και διεύρυνση της χρήσης της CLLD ως αναπτυξιακού εργαλείου.
Η προσέγγιση CLLD:
- θα ενθαρρύνει τοπικές κοινότητες να αναπτύξουν ολοκληρωμένες προσεγγίσεις από τη βάση σε περιστάσεις όπου υπάρχει ανάγκη απόκρισης σε εδαφικές και τοπικές προκλήσεις που απαιτούν δομικές αλλαγές,
- θα ενισχύσει τη συλλογικότητα της κοινότητας και θα τονώσει την καινοτομία (συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής καινοτομίας), την επιχειρηματικότητα και την ικανότητα δράσης για αλλαγές μέσω της ενθάρρυνσης της ανάπτυξης και ανακάλυψης ανεκμετάλλευτων δυνατοτήτων στο εσωτερικό κοινοτήτων και περιοχών,
- θα προωθήσει την κοινωνική ιδιοκτησία μέσω της ενίσχυσης της συμμετοχής εντός κοινοτήτων και θα αναπτύξει το αίσθημα συμμετοχής και ιδιοκτησίας, το οποίο μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των πολιτικών της ΕΕ, και
- θα υποβοηθήσει την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση παρέχοντας ένα δρόμο για τις τοπικές κοινότητες προκειμένου να συμμετάσχουν πλήρως στην υλοποίηση των στόχων της ΕΕ σε όλες τις περιοχές.