«Καλές πρακτικές νησιωτικής ανάπτυξης» είναι ο τίτλος του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD Κεφαλλονιάς-Ιθάκης για την προγραμματική περίοδο 2014-2020.
Η περιοχή παρέμβασης της ΟΤΔ Κεφαλλονιάς-Ιθάκης για την εφαρμογή του προγράμματος είναι κοινή και για τα 2 Ευρωπαϊκά Ταμεία (ΕΓΤΑΑ και ΕΤΘΑ).
Χωρικές ενότητες και πληθυσμός
Η συνολική έκταση και ο μόνιμος πληθυσμός της περιοχής παρέμβασης των Δήμων Κεφαλονιάς και Ιθάκης υπολογίζεται σε περίπου 904,4 km2, έχοντας 39.032 κατοίκους. Στην περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνονται οι δύο ομώνυμοι Δήμοι. Γεωγραφικά η περιοχή εκτείνεται δυτικά της ηπειρωτικής Ελλάδας (Πελοπόννησος, Δυτική Ελλάδα), στο νότιο τμήμα των Επτανήσων του Ιονίου πελάγους.
Χωρική ενότητα | Μόνιμος πληθυσμός 2011 |
Περιφερειακή ενότητα Κεφαλληνίας | 35.801 |
Δήμος Κεφαλλονιάς (έδρα Αργοστόλι) | 35.801 |
Δημοτική ενότητα Αργοστολίου | 13.237 |
Δημοτική ενότητα Ελειού – Πρόνων | 3.677 |
Δημοτική ενότητα Ερίσου | 1.472 |
Δημοτική ενότητα Λειβαθούς | 5.745 |
Δημοτική ενότητα Ομαλών | 840 |
Δημοτική ενότητα Παλικής | 7.098 |
Δημοτική ενότητα Πυλαρέων | 1.391 |
Δημοτική ενότητα Σάμης | 2.341 |
Περιφερειακή ενότητα Ιθάκης (έδρα Ιθάκη) | 3.231 |
Δήμος Ιθάκης | 3.231 |
Σύνολο περιοχής παρέμβασης | 39.032 |
Στοιχεία περιοχής
Αξιόλογο μορφολογικό χαρακτηριστικό της περιοχής παρέμβασης αποτελούν οι ακτές, οι οποίες διαμορφώνονται από κόλπους και ακρωτήρια, δημιουργώντας ποικιλόμορφο φυσικό τοπίο και ενδιαφέρουσες ακτές, ενώ στην Κεφαλλονιά κυριαρχεί ο ορεινός όγκος του Αίνου.
Το σύμπλεγμα των δύο νησιών αποτελεί μία αγροτική νησιωτική ζώνη των Ιονίων Νήσων, που ως μικρές γεωγραφικές ενότητες χαρακτηρίζονται από κοινή ιστορία και πορεία που αποτυπώνεται στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.
Το νησί της Κεφαλλονιάς αποτελεί το μεγαλύτερο νησί των Επτανήσων, συνδυάζοντας ένα εμβληματικό τοπίο αποτελούμενο από ακτές και όρμους, την ύπαρξη δασών κεφαλληνιακής ελάτης και πλούσια γεωλογικά γνωρίσματα. Το νησί της Ιθάκης, γνωστό από την αρχαιότητα και την Ομηρική Οδύσσεια, αποτελεί νησί-σύμβολο της νοσταλγίας για την πατρίδα. Το νησί συνδυάζει τις εναλλαγές τοπίου ανάμεσα στους κόλπους και τα ακρωτήρια και της ορεινής και δύσβατης και πετρώδους μορφολογίας, σε συνδυασμό με την πυκνή βλάστηση. Το νησί είναι σχετικά άνυδρο, με απουσία υγροτόπων.
Δημογραφικά η περιοχή παρουσιάζει αυξητική τάση, με την ηλικιακή ομάδα από 0 έως 35 ετών να παρουσιάζει σταδιακή μείωση, παρά το γεγονός ότι αποτελεί την κυρίαρχη ηλικιακή ομάδα.
Σημαντικό στοιχείο για τον σχεδιασμό της τοπικής στρατηγικής αποτελεί το γεγονός ότι ο δείκτης εξάρτησης (ΔΕ) για την περιοχή παρουσιάζει σημαντική μείωση με την πάροδο των ετών, με τον δείκτη νεανικότητας (ΔΝ) να εμφανίζεται σταθερός και τον δείκτη γήρανσης (ΔΓ) να παρουσιάζει οριακή αύξηση. Παράλληλα, στην περιοχή καταγράφεται σημαντική μείωση του αναλφάβητου πληθυσμού και σταδιακή άνοδος του επιπέδου εκπαίδευσης, στοιχείο που αναβαθμίζει την περιοχή σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής «πραγματικότητας».
Κύριος τομέας σε όρους απασχόλησης, με αξιοσημείωτη ανοδική τάση για την περιοχή, αποτελεί ο τριτογενής τομέας και κύρια ο κλάδος του τουρισμού, ενώ παράλληλα παρατηρείται μείωση στον δευτερογενή και πρωτογενή τομέα, όπου κυριαρχεί η σημαντική μείωση των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα. Σημαντικό στοιχείο για τον σχεδιασμό της στρατηγικής αποτελεί η εξέλιξη της ανεργίας, που εμφανίζει αυξητικές τάσεις.
Από την καταγραφή και ανάλυση των ανωτέρω προκύπτουν οι δυνατότητες ανανέωσης του νεανικού πληθυσμού της περιοχής, με σημαντικά στοιχεία βελτίωσης του επιπέδου ζωής στην περιοχή και την ταυτόχρονη μεταστροφή και απασχόληση πέρα από τον κλάδο των υπηρεσιών και του τουρισμού, σε εργασίες της πρωτογενούς παραγωγής, με την ανάλογη επιμόρφωση και εκπαίδευση στο αντικείμενο αναφοράς.